Keynote: Guest Urban Critic 2018

Beeld: Adjaye Associates (links), Marc Nolte (rechts)

De Guest Urban Critic van het Stadmakerscongres 2018 is de Britse architect Sir David Adjaye. Bijzonder dit jaar is dat behalve de Adjaye, ook burgemeester Ahmed Aboutaleb in gesprek gaat over de goede groei van de stad.

Adjaye is door AIR, de Van der Leeuwkring en de stad Rotterdam uitgenodigd om als Guest Urban Critic te reflecteren op de waarde van gebouwen als cultuurdragers voor de groei van de stad. Burgemeester Aboutaleb is een groot pleitbezorger voor de gezamenlijke verantwoordelijkheid van Rotterdammers om te bouwen aan een inclusieve ‘WIJ-samenleving’.
Hoe meer mensen daar deel van uitmaken, hoe sterker en veerkrachtiger de stad. De burgemeester en David Adjaye reflecteren, middels een lezing en een gesprek, op de ‘goede groei’ van de stad en de waarde van cultuur en ontmoeting voor een inclusieve samenleving.
‘Guest Urban Critic’ 2018: Sir David Adjaye
“Gebouwen zijn diep emotionele structuren die onze psyche vormen. Mensen denken dat het gewoon dingen zijn waar ze doorheen manoeuvreren maar de vorming van een persoon wordt beïnvloed door de aard van ruimtes.”
Achtergrond
David Adjaye werd geboren in Dar es Salaam, Tanzania. Als zoon van een Ghanese diplomaat woonde hij in Tanzania, Egypte, Jemen en Libanon. Op negenjarige leeftijd verhuisde hij naar Groot-Brittannië. Hij behaalde een BA aan de London South Bank University en studeerde af in 1993 met een MA aan het Royal College of Art.
Bureau
In 1994 richtte hij zijn eerste kantoor op. Door zijn ingenieuze materiaalgebruik en zijn sculpturale vermogen vestigde hij een naam als architect. Hij hervormde zijn studio naar Adjaye Associates in 2000. Het bedrijf heeft nu kantoren in Londen, New York en Accra met projecten in de VS, VK, Europa, Afrika, Azië en het Midden-Oosten. Zijn grootste project tot nu toe, het $ 540 miljoen Smithsonian Institute National Museum of African American History and Culture aan de National Mall in Washington DC, opende in de herfst van 2016 en werd uitgeroepen tot Culturele gebeurtenis van het jaar door de New York Times.
Good Growth by Design
De burgemeester van Londen, Sadiq Khan, heeft vijftig architecten en ontwerpers, waaronder David Adjaye, aangesteld om samen met lokale gemeentes de kwaliteit van de gebouwde omgeving in de hoofdstad te verbeteren. Dit is onderdeel van het programma Good Growth by Design. Met dit programma roept Khan architecten en ontwerpers op om via haar gebouwen en infrastructuur een meer “sociaal en economisch inclusieve” en ecologisch duurzame stad te helpen creëren.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
In al het werk van Adjaye is zijn sterke toewijding en maatschappelijke verantwoordelijkheid duidelijk leesbaar. Hij besteedt veel aandacht aan hoe de gebouwde omgeving functioneert als een weergave van sociale omstandigheden en andersom, hoe de maatschappij de gebouwde omgeving beïnvloedt. In 2017 werd Adjaye geridderd voor zijn verdiensten in de architectuur. In hetzelfde jaar werd hij door TIME erkend als een van de 100 meest invloedrijke mensen van het jaar.
Stephen Lawrence Center
Dit centrum is gebouwd ter nagedachtenis aan de vermoorde architectuurstudent Stephen Lawrence. Het richt zich op het verbeteren van kansen voor jonge zwarte mensen in Zuid-Londen. Het centrum is zowel een gedenkteken als een plaats voor inspiratie. David Adjaye heeft het ontworpen en is betrokken (geweest) bij de programmering.
Het centrum is gelegen in Lewisham. Het is opgezet om de levensomstandigheden van zwarte Caribische en Afrikaanse jongeren in de wijk te verbeteren. Het is een plek om jongeren een breder referentiekader te bieden. Er wordt nauw samengewerkt om jongeren te motiveren via onderwijs hun kansen te vergroten en de barrières van hun huidige wereld te beslechten. Het centrum omvat vergaderruimtes, klaslokalen, IT-laboratoria, kantoren en tentoonstellingsruimte. Hoogtepunten van de programmeringsactiviteiten van het centrum zijn onder meer het succesvolle mentorprogramma, het Community Empowerment Education Program en het Creative Arts Laboratory, een apart aangrenzend gebouw is uitgerust met studio’s met apparatuur voor opname, videobewerking, muziek, mixen en mogelijkheden voor het maken van lokale uitzendingen.
Guest Urban Critic
Sinds 2009 nodigt AIR namens de Van der Leeuwkring jaarlijks een internationale gast uit die de Rotterdamse praktijk en de ontwikkeling van de stad vanuit persoonlijke en professionele ervaring duidt, een spiegel voorhoudt en internationaal positioneert. Bijzonder dit jaar is dat David Adjaye in gesprek gaat met de burgemeester. De lezing van de Guest Urban Critic is te begrijpen in een traditie die werd ingezet met de uitnodiging aan Larry Beasley, co-director of planning van de stad Vancouver, om zijn ervaring te delen in het werken aan een genereuze publieke ruimte. Andere Guest Urban Critics waren onder meer Patrick Janssens (burgemeester Antwerpen), Klaus Overmeyer (Urban Catalyst Studio, Berlijn), Alexandros Washburn (Urban Design Chief, New York City) en Toni L. Griffin (Harvard Graduate School of Design, Just City Lab).